Stortverbod verontreinigde grond wordt goed nageleefd

Er wordt nog maar relatief weinig niet-reinigbare grond gestort. Het stortverbod voor grond functioneert daarmee goed en wordt goed nageleefd.

Gilbert Boerekamp, afdelingshoofd Bodem+ en 15 jaar ervaringsdeskundige: “De regels rondom afzet en verwerking van verontreinigde grond in Nederland werken goed. Hierdoor kwam in de jaren negentig van de vorige eeuw een professionele reinigingsmarkt tot stand. En met resultaat. Tegenwoordig wordt de meeste ontgraven verontreinigde grond, bijna 2,5 miljoen ton per jaar, in ons land gereinigd voor nuttig hergebruik. Storten van grond is echt een vangnet geworden en beperkt zich tot bepaalde verontreinigde klei- of veengronden en grondreinigingsresiduen. De in Nederland gebruikte reinigingstechnieken en -capaciteit zijn zelfs zo adequaat dat de kennis hierover wordt geëxporteerd naar Amerika, Azië en Australië. Daarnaast importeert Nederland verontreinigde grond voor nette verwerking.”

Reinigingsadvies sinds 1989

Hoe zijn we daar gekomen? Al in 1989, kort na constatering van de bodemverontreiniging in Lekkerkerk, werd een reinigingsadvies opgenomen in de Wbb en werd het Service Centrum Grondreiniging in het leven geroepen. Het SCG ontwikkelde kennis op dit specifieke terrein en verstrekte verplichte reinigingsadviezen over verwerking van verontreinigde grond.

Begin jaren negentig van de vorige eeuw werd daar een leveringsplicht aan toegevoegd voor bodemsanerende overheden. Hierdoor ontstond leveringszekerheid en kon een reinigingsmarkt tot bloei komen. Deze leveringsplicht werd in 1999 afgeschaft, want het werd niet meer gezien als overheidstaak, in een inmiddels professionele en volwassen grondreinigingsmarkt.

Stortverbod sinds 1996

Een andere belangrijke mijlpaal in de sturing van verontreinigde grondstromen was de introductie van het stortverbod in 1996. Aanvankelijk gold alleen een stortverbod voor ernstig verontreinigde grond, wat in 2013 is uitgebreid naar alle grond.

Tot 2004 kon niet-reinigbare grond nog gestort worden met vrijstelling van afvalstoffenbelasting, maar afschaffing hiervan in 2005 zorgde voor een verdere stimulans voor grondreiniging ten opzichte van het storten van grond.

In Nederland mag grond dus niet zomaar worden gestort, omdat voor grond een stortverbod geldt volgens het Besluit stortplaatsen en stortverboden afvalstoffen (Bssa, art. 1, eerste lid, onderdelen 17a, 17b, 30 en 31). Als verontreinigde grond niet kan worden hergebruikt, gereinigd of koud-geïmmobiliseerd dan kan een ontheffing bij Bodem+ worden aangevraagd. Ook wel een verklaring van niet-reinigbaarheid voor verontreinigde grond genoemd.

Toekomstige ontwikkelingen

De grondbewerkingsbranche richt zich inmiddels steeds meer op reiniging en opwerking van een heel pallet aan minerale afvalstoffen, zoals rioolkolken, gemalen- en veegvuil (RKGV), zeefzanden, AEC-bodemassen en ballastbedgrind die bewerkt worden tot goede secundaire bouwstoffen.

Een andere trend is om steeds duurzamer te bewerken, dus met minder energie- en grondstoffenverbruik. Het stortverbod is in oktober 2013 uitgebreid naar koud-immobiliseerbare grond en blijft ook de komende jaren functioneren als slot op de deur van stortplaatsen om herbruikbare en bewerkbare grond te recyclen.

Meer informatie

• Cijfers verwerking van grond
• Bodem en ondergrond (website Rijksoverheid.nl)