Beleidsevaluatie Kwalibo en Procesevaluatie granuliet aangeboden aan Tweede Kamer

Gepubliceerd 21 september 2020

Op 18 september 2020 is met een aanbiedingsbrief de resultaten van de beleidsevaluatie Kwalibo aan de Tweede Kamer gezonden. Tegelijkertijd is ook de rapportage 'Kleine korrels, grote discussie' van Wim Kuijken over de toepassing van granuliet onder het Besluit bodemkwaliteit aangeboden. De onderzoeken geven samen een gedegen beeld van de algemene werking van het stelsel van kwaliteitsborging voor de bodem en leveren lessen op om dit stelsel te versterken.

Beleidsevaluatie Kwalibo

Het Eindrapport Beleidsevaluatie Kwaliteitsborging Bodem omvat een onderzoek naar de naleving van de normdocumenten door de verschillende branches en een rapportage over de waarde en het functioneren van het Kwalibo-stelsel. De beleidsevaluatie is gestart in het najaar van 2018 en aangekondigd in een kamerbrief van 11 december 2018. Aanleiding voor de evaluatie zijn de zorgen van de Inspectie Leefomgeving en Transport over de naleving van de regels en normdocumenten die zijn opgenomen in het Besluit en de Regeling bodemkwaliteit en het gebrek aan wederzijds vertrouwen tussen private en publieke partijen.

Procesevaluatie granuliet

De rapportage 'Kleine korrels, grote discussie' is uitgevoerd onder leiding van de heer Kuijken. Het onderzoek gaat over het toepassen van granuliet onder het Besluit bodemkwaliteit (Bbk). Ook richt het zich op de keten waarbinnen in het kader van het Bbk invulling wordt gegeven aan de totstandkoming van een Beoordelingsrichtlijn. Tot slot gaat het onderzoek over het beleid voor het verondiepen van diepe plassen. Het onderzoek was op 31 maart 2020 door de Staatssecretaris van I&W toegezegd in een kamerbrief. Aanleiding hiertoe was een motie van de Tweede Kamer over de toepassing van granuliet bij het verondiepen van de zandwinningsplas Over de Maas. Lees de persverklaring van Wim Kuijken met de belangrijkste conclusies uit zijn onderzoek.

Resultaten

De onderzoeken laten de complexiteit en de tekortkomingen van het gemengd privaat-publieke stelsel zien. Er is nu te veel afstand tussen verschillende betrokken partijen en organisaties en daarmee te weinig verbinding. Een versterking van de stelselverantwoordelijkheid voor Kwalibo door het Rijk is nodig. Ook is er een aanzienlijk nalevingstekort. Toezicht en handhaving vergen een kwaliteitsverbetering, zowel binnen het private stelsel zelf als in de publieke borging van en controle op het stelsel.

Vervolg

In de aanbiedingsbrief schetst de Staatssecretaris hoe de aanbevelingen uit de onderzoeken zich verhouden tot al in gang gezette verbetermaatregelen gerelateerd aan het Kwalibo-stelsel en het diepe plassen beleid. Zij kondigt een taskforce herinrichting bodemstelsel (met een externe begeleidingsgroep) aan die gaat werken aan een plan van aanpak voor het doorvoeren van de benodigde verbeteringen in het Kwalibo-stelsel.