Evaluatie totstandkoming tijdelijk handelingskader PFAS
Op 5 november 2020 heeft de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat het rapport 'Evaluatie van de totstandkoming van het tijdelijk handelingskader PFAS' aan de Tweede Kamer gezonden. In een kamerbrief staan de belangrijkste conclusies uit het onderzoek vermeld. Ook geeft de Staatsssecretaris aan welke lessen zij uit de evaluatie trekt en hoe zij de aanbevelingen uit het onderzoek wil opvolgen.
Aanleiding en onderzoeksvragen
De aanleiding van de evaluatie is een motie van de leden Von Martels en Ziengs van 5 december 2019. Hierin is gevraagd om met de decentrale overheden een evaluatie uit te voeren naar de totstandkoming van het tijdelijk handelingskader (THK) uit juli 2019 en de actualisatie van het THK in december 2019. Onderdeel van de motie is om te onderzoeken hoe de problemen met grond- en baggerverzet bij toekomstige zeer zorgwekkende stoffen voorkomen kunnen worden.
Belangrijkste conclusies
De belangrijkste conclusies uit de evaluatie gaan over deze onderwerpen:
- Houding van IenW bij het nemen van regie
Door de decentralisatie van bodemtaken bestond eerst terughoudendheid bij het Rijk om regie te nemen. Daarna nam het ministerie op verzoek van decentrale overheden en Tweede Kamer alsnog de regie. - Werkwijze departement tijdens het opstellen van het THK
Het THK kwam onder hoge tijdsdruk van omgeving en politiek tot stand en was gebaseerd op wetenschappelijke inzichten. Daarbij is te weinig afstemming geweest met medeoverheden en bedrijfsleven en zijn de gevolgen voor de uitvoeringspraktijk onvoldoende in beeld gebracht. - Overleg en communicatie tijdens de totstandkoming van het THK
Er bestond bij de totstandkoming van het eerste THK geen duidelijke organisatie- en overlegstructuur. Ook was er te weinig communicatie over de ruimte die het handelingskader wel bood. - Werkwijze departement tijdens opstellen geactualiseerd THK
Vanaf het najaar van 2019 kwam meer aandacht voor uitvoeringsknelpunten en communicatie. Bij de actualisatie van het THK was ook meer afstemming met de sector.
Belangrijkste aanbevelingen
In het rapport zijn de volgende zeven aanbevelingen gedaan:
- Geef bestuurlijke ruimte binnen het gedecentraliseerde bodembeleid
- Ontwerp een systematische en integrale aanpak voor zeer zorgwekkende stoffen en betrek hierbij alle partijen
- Onderzoek of wet- en regelgeving moet worden aangepast voor diffuus verspreide stoffen
- Breng in kaart welke ambtelijke kennis en capaciteit op het ministerie aanwezig moet zijn
- Ontwikkel een kennis- en onderzoekstructuur die meerjarig programmeert en bekijk de aansluiting van normeringen
- Richt voor bodem een robuuste overlegstructuur in en verbind die met de structuur van de compartimenten water en lucht
- Zorg voor een goede communicatie-aanpak bij grote onzekerheden
In de kamerbrief schetst de Staatssecretaris hoe zij invulling wil geven aan de aanbevelingen en geeft zij aan welke stappen rond het PFAS-beleid in de komende tijd nog volgen. Een aantal van de aanbevelingen zijn al opgevolgd, bijvoorbeeld via de inrichting van de overlegstructuur, de verbeterde communicatie en de toegezegde ontwikkeling van een algemene methodiek voor de omgang met opkomende stoffen.