Gewijzigd tijdelijk handelingskader PFAS (juli 2020)

Gepubliceerd 7 juli 2020

Op 3 juli 2020 is een gewijzigde versie van het Tijdelijk handelingskader PFAS (versie 2 juli 2020) voor hergebruik van grond en baggerspecie gepubliceerd. Vanaf deze datum kan de uitvoeringspraktijk van de gewijzigde normen gebruik maken. Eerder kondigde Staatssecretaris Van Veldhoven al aan dat op basis van nieuw onderzoek meer ruimte komt om PFAS-houdende grond en baggerspecie te verzetten en verstuurde zij een kamerbrief. De belangrijkste wijzigingen zijn het verruimen van de achtergrondwaarden voor de landbodem en het aanpassen van de normen voor het toepassen van grond en baggerspecie in oppervlaktewater en diepe plassen.

Overzicht van de belangrijkste wijzigingen

De belangrijkste wijzigingen in het tijdelijk handelingskader zijn:

  • Voor het toepassen op de landbodem zijn de landelijke achtergrondwaarden aangepast naar 1,9 µg/kg voor PFOA en 1,4 µg/kg voor PFOS en andere individuele PFAS-verbindingen. Voorheen was dit 0,9 µg/kg voor PFOS en 0,8 µg/kg voor PFOA en andere PFAS-verbindingen.
  • In het gewijzigde tijdelijke handelingskader is het onderscheid tussen het toepassen van grond en het toepassen van baggerspecie in oppervlaktewater vervallen. Voorheen was het niet toegestaan om PFAS-houdende grond in oppervlaktewater (inclusief diepe plassen) toe te passen.
  • Voor het toepassen van grond en het toepassen van baggerspecie in een ander oppervlaktewaterlichaam zijn de toepassingswaarden verruimd. Voor Rijkswateren gelden toepassingswaarden van 3,7 µg/kg voor PFOS en 0,8 µg/kg voor PFOA en andere PFAS verbindingen. Voor regionale wateren gelden toepassingswaarden van 1,1 µg/kg voor PFOS en 0,8 µg/kg voor PFOA en andere PFAS. Voorheen gold voor beide watertypen hier de rapportagegrens van 0,1 µg/kg.
  • Voor het toepassen van baggerspecie in niet-vrijliggende diepe plassen die in open verbinding staan met een rijkswater zijn de toepassingswaarden voor bagger gelijk gebleven, namelijk 3,7 µg/kg voor PFOS en 0,8 µg/kg voor PFOA en de andere PFAS. Deze toepassingswaarden gelden nu ook voor grond.
  • Voor het toepassen van baggerspecie en grond toepassen in de andere diepe plassen zijn de toepassingswaarden verruimd. De toepassingswaarden zijn 1,1 µg/kg voor PFOS en 0,8 µg/kg voor PFOA en de andere PFAS. Voorheen gold de rapportagegrens van 0,1 µg/kg. Deze normen gelden alleen voor verondiepingen die al in uitvoering zijn. Deze zijn aangeduid op een kaart. Voor die gevallen zal het bevoegd gezag vooraf een uitvoerige afweging moeten maken of deze verondieping gewenst is en welke voorwaarden hieraan moeten gelden. Bij deze afweging hoort ook in welke mate op basis van de zorgplicht toepassing van PFAS-houdend materiaal mogelijk is.
  • Enkele verduidelijkingen en aanvullingen in onderdeel 7 van het tijdelijk handelingskader over storten, reinigen, opslaan en saneren van PFAS-houdende grond en baggerspecie, met name over de mogelijkheden voor het reinigen en storten van PFAS-houdend zand en het storten van baggerspecie in de rijksbaggerdepots.
  • Enkele toevoegingen in onderdeel 8 van het tijdelijk handelingskader over het lopende onderzoek en metingen.

In een ‘was-wordt’-tabel zijn de verschillen in de normstelling tussen het tijdelijk handelingskader van 1 december 2019 en het gewijzigde tijdelijke handelingskader van 2 juli 2020 op een rij gezet. In deze tabel staan alleen de vanaf 2 juli 2020 geldende normen per toepassingssituatie.

Onderzoeken RIVM en Deltares

Basis voor de aanpassingen van de normen zijn onderzoeken die door het RIVM en Deltares zijn uitgevoerd. Op de website van het RIVM staan de resultaten van de onderzoeken van het RIVM:

Veelgestelde vragen en antwoorden

Rijkswaterstaat Bodem+ heeft diverse vragen en antwoorden op de website over de werking en interpretatie van het tijdelijk handelingskader. De veelgestelde vragen en antwoorden zijn aangepast op de actuele versie van het tijdelijk handelingskader.

Stroomschema’s en een brochure

Daarnaast zijn stroomschema’s beschikbaar die overzichtelijk de toepassingsmogelijkheden voor het toepassen op de landbodem en het toepassen in oppervlaktewater samenvatten. Ook is er een brochure over het gewijzigde tijdelijke handelingskader PFAS.

Webinar op 9 juli 2020

Op 9 juli 2020 organiseert het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat samen met de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten), IPO en UvW een webinar over de wijzigingen in het tijdelijk handelingskader. Aanmelden kan tot uiterlijk 7 juli 2020 17.00 uur. Na afloop van het webinar komen de presentaties en een verslag van het webinar beschikbaar.