Schatgraven in de ondergrond

Tijdens het congres TerrAgenda op 11 oktober 2012, heeft een aantal bestuurders, op persoonlijke titel, een 'bestuurdersagenda voor de ondergrond' aangeboden aan staatssecretaris Atsma van milieu. In deze notitie onderstrepen bestuurders het economische, maatschappelijke, ecologische en duurzame belang van de ondergrond. Daarnaast dringen zij aan op het benutten van kansen die de ondergrond biedt.

De afgelopen twee jaar is een groep van 15 gedeputeerden, wethouders en dijkgraven, met uiteenlopende politieke achtergrond, informeel bijeengekomen om te praten over de vernieuwing van het bodembeleid. Deze overleggen zijn georganiseerd door het Uitvoeringsprogramma van het Convenant Bodemontwikkelingsbeleid.

Ontwikkelingen ondergrond

De bestuurders constateren dat er in de afgelopen decennia veel is geïnvesteerd in de kwaliteit van de ondergrond, met name door de aanpak van ernstige bodemverontreinigingen. Ze constateren ook dat een onverantwoord beheer en gebruik van de ondergrond veel geld kan gaan kosten en dat er daarnaast veel kansen onbenut blijven om baten te genereren. De ondergrond heeft bijvoorbeeld veel meer te bieden op het gebied van duurzame energieproductie, leefbare compacte steden en duurzaam waterbeheer dan we ons nu realiseren. Voor de bestuurders is het helder dat we zeker in de huidige economisch moeilijke tijden, zulke kansen niet mogen laten liggen. Dit alles onder de randvoorwaarde dat we het ecosysteem niet beschadigen. Met de agenda doen zij een beroep op zowel hun collega’s, de rijksoverheid als private partijen om het beleid voor het gebruik van de ondergrond te moderniseren.

STRONG

Voor de bestuurders is de behoefte aan vernieuwing urgent; daarom juichen ze het voornemen van het Rijk om een ambitieuze Structuurvisie voor de ondergrond (STRONG) op te stellen van harte toe. De bestuurders constateren dat ze ook zelf aan de lat staan – voor zover dat niet is gebeurd – om hun visie en keuzes voor de ondergrond te formuleren.

Aandachtspunten

De bestuurders geven 10 essentiële aandachtspunten voor de Structuurvisie mee.

  1. Maak waar nodig één beleid voor ondergrond en (grond)water, als onderdeel van ons ruimtegebruik.
  2. Maak ruimte voor lokaal maatwerk.
  3. Wijs in samenspraak bijzondere ruimtelijke aandachtsgebieden aan.
  4. Betrek marktpartijen en maatschappelijke groepen bij het opstellen van de Structuurvisie.
  5. Ontwerp een goed beleidskader voor (energie)winning en opslag.
  6. Blijf investeren in de kwaliteit van de ondergrond en veilig grond- en drinkwater.
  7. Kies voor een pragmatische aanpak van de risico’s van bodemverontreiniging.
  8. Zoek naar een nieuw financieringsmodel.
  9. Investeer in kennis, expertiseontwikkeling en communicatie.
  10. Betrek decentrale overheden bij het opstellen van de Structuurvisie.