Kennisbehoefte Bodemkwaliteitszorg

De volgende kennisvragen op het gebied van bodemkwaliteitszorg zijn in het kader van de kennisagenda gesteld:

Bewustwording

Hoe is het bewustzijn bij stakeholders dat bodemkwaliteitszorg meer is dan alleen chemische kwaliteit te vergroten?

Voorbeelden gedetailleerde kennisvragen:

Welke landen zijn inmiddels ‘verder’ in hun bodemkwaliteitszorgbeleid dan Nederland en wat kan hiervan worden geleerd?
Hoe kan bodemkwaliteitsbeheer /-zorg (bodem en grondwater) worden verbonden met andere thema’s zoals klimaatadaptatie, leefbaarheid landelijk gebied en hergebruik en herontwikkeling van brownfields?

Wat is de fysische, chemische en biologische kwaliteit van de Nederlandse bodem? En matcht deze met de gewenste kwaliteit?

Voorbeelden gedetailleerde kennisvragen:

Wat zijn nieuwe bedreigingen voor de bodem- en grondwaterkwaliteit bijvoorbeeld in relatie tot natuur(ontwikkeling)?
Welke verontreinigingen blijven een (potentieel) risico voor bijvoorbeeld de gezondheid, het drinkwater of het ecosysteem?

Wat betekent de aanwezigheid van systeemvreemde stoffen voor de kwaliteit en de veerkracht (ziektewering) en andere kwaliteiten en functies van het natuurlijk systeem?
Wat is de potentie van het natuurlijk systeem voor het produceren van medicijnen of het afbreken van verontreinigingen? Denk met name aan schimmels en wat die nodig hebben om hun werk te doen en hoe schimmels en bacteriën samen werken met planten in de juiste omstandigheden; en welke omstandigheden doen die wisselwerking teniet met de gevolgen van plantenziekte/sterfte etc.
Wat betekenen processen als bodemdaling, bodemdegradatie en erosie van toplagen voor de fysische en biologische gesteldheid van de bodem?

Hoe kunnen de risico’s worden bepaald van veranderend gebruik van bodem, water en land i.r.t. de kwaliteit (meer “open” bodems, zwemmen in grachten met schoon water, maar verontreinigd sediment)?
En wat betekenen deze risico’s in relatie tot de maatschappelijke behoeften?

Welke tools zijn er nodig om (de nieuwe manier van) bodemkwaliteitszorg te ondersteunen?
Hoe is om te gaan met (nieuwe) verontreinigingen voor het grond- (en drink)water (meten, monitoren en aanpakken, inpassen in de bestaande structuur van beheer van schone en diffuus verontreinigde bodems)?
Is de risicobeoordeling van bodemverontreiniging te integreren in een risicoafweging voor het totale milieu?
Is de “governance” van bodemkwaliteitszorg in termen van organisatie, nazorg, professioneel opdrachtgeverschap, organisatie, handhaven en toezicht te verbeteren en hoe dan?
Hoe kan bodemkwaliteitsbeheer /-zorg (bodem en grondwater) worden verbonden met andere ondergrondthema’s?
Hoe kunnen saneringen met andere activiteiten worden gecombineerd en bijdragen aan gebiedsambities? En kunnen verontreinigde (bedrijfs)terreinen tijdelijk worden bestemd voor bijvoorbeeld de groei van biomassa?
In hoeverre vormt de bodemkwaliteit (fysisch en chemisch) een belemmering voor het herbestemmen/herontwikkelen van bijvoorbeeld brownfields en stortplaatsen? Hoe kan hergebruik van brownfields (economisch, sociaal, cultureel) gestimuleerd worden?
Hoe kan het grondverzet en de baggeropgave verder worden verduurzaamd?
Welke (nieuwe, innovatieve duurzame en (kosten)effectieve) sanerings- en monitoringstechnieken kunnen worden (door)ontwikkeld?
Hoe kan bodembescherming bijdragen aan de bescherming van strategische grondwatervoorraden?

Hoe kunnen de resultaten (inspanningen) van bodemkwaliteitszorg worden gemonitord?
Wat zijn indicatoren waarmee (de resultaten van) bodemkwaliteitszorg kunnen zijn uit te drukken?

Hoe kunnen we de bodemkwaliteitszorg zodanig inrichten dat circulaire economie (op gebiedsniveau) kan worden ontwikkeld zonder negatieve effecten voor het bodemsysteem, en welke businessmodellen horen daarbij voor bedrijven die gebruik maken van water en bodem? .
Welke bodemkwaliteitsindicatoren (chemisch-fysisch-biologisch) kunnen we ontwikkelen om veranderingen te monitoren en bij te dragen aan maatwerk voor bodemkwaliteitszorg.
Welke kennis en kunde zijn nodig bij decentrale overheden om vorm te geven aan bodemkwaliteitszorg om de bodem zo goed mogelijk te benutten en schade te beperken.