Mobiliteit en transport

mobiliteit NS-station Houten

De infrastructuur voor personen, goederen, stoffen en ‘nutsvoorzieningen’ ligt grotendeels op of in de grond, hierdoor beïnvloedt de infrastructuur de potenties en het gebruik van het natuurlijk systeem. Voorbeelden hiervan zijn het auto-, spoor- en waterwegennet en de bijbehorende infrastructurele faciliteiten als benzineservicestations, parkeergarages en op- en overslag locaties. Maar ook leidingen voor het transport voor gas, water, benzine/olie, andere bulkstoffen en afvalwater (riolering), drinkwater en kabels voor elektra.

Een van de belangrijkste opgaven voor dit thema is de ordening van de stedelijke ondergrond. Stedelijke bodems bevatten een wirwar van kabels en leidingen. Oude leidingen worden vaak niet weggehaald, onduidelijk is waar de leidingen zich precies bevinden, er zijn geen afspraken over waar wel en geen leidingen geplaatst mogen worden. Zowel informatievoorziening als veiligheid en economische aspecten zijn van belang.

Trends actualisatie 2018

De energietransitie, klimaatopgave en verdere verstedelijking zorgen voor diverse opgaven voor de vitale infrastructuur en op het gebied van ondergrondse kabels en leidingen (K&L). De (lokale) opwekking van hernieuwbare energie maakt uitbreiding van het stroomnet nodig ook zal er meer gebruik gemaakt worden van warmtenetten. De opmars van elektrisch rijden maakt uitbreiding van het stroomnet nodig(tank- en laadinfrastructuur). Extra rioleringen zijn nodig voor de afkoppeling van regenwater (aanleg gescheiden rioolstelsels) en er zijn lokaal voorzieningen nodig voor de (ondergrondse) berging van piekbuien. De vraag naar datanetwerken blijft groeien. Al deze ontwikkelingen hebben een grote impact op de ondergrondse netwerkinfrastructuur.

Het multifunctioneel gebruik van netwerken wordt steeds meer ingezet. Zo kan warmte uit rioolafvalwater onttrokken worden (riothermie). Er worden parkeerplaatsen in dijken aangelegd. Er wordt gewerkt aan biodiversiteit in bermen en bij aanleg van kabels en leidingen wordt bestaande infrastructuur te gebruikt.

Relatie met andere opgaven

Opgave	Voorbeeld van relatie met mobiliteit en transport
Stad	De relatie tussen bodem, mobiliteit, transport en stad uit zich vooral in de hoeveelheid aan kabels en leidingen in de ondergrond en de drukke infrastructuur in en op de grond voor het vervoer van mensen en producten.
Energie	Voor het transport van energie wordt in Nederland gebruik gemaakt van transportmiddelen die in de bodem liggen (kabels en leidingen).
Grondstoffen	Het transport van grondstoffen legt een flink beslag op de infrastructurele capaciteit. Deels vindt dit transport plaats over de weg en het water, maar ook deels door de bodem en ondergrond (in pijpleidingen).