Herkennen van archeologische vondsten uit (voormalige) waterbodems
Bij werkzaamheden op zee, in de binnenwateren, de uiterwaarden of bij de vervanging van natte kunstwerken worden soms onverwachts archeologische structuren en vondsten aangetroffen. Denk aan voorwerpen gemaakt van materialen zoals hout, natuursteen, aardewerk, dierenbotten of metaal. Zulke vondsten moeten volgens de Erfgoedwet worden gemeld bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en moeten tot het moment van overdracht op een goede wijze worden bewaard.
Aangescherpte wet- en regelgeving in brochure
De brochure ‘Herkennen van archeologische vondsten uit (voormalige) waterbodems’ gaat over het herkennen van en het omgaan met archeologische structuren en vondsten. Hij is bedoeld voor iedereen die werkt aan onderhoudsprojecten in (voormalige) waterbodems. Eind 2021 is deze brochure uit 2014 geactualiseerd op wet- en regelgeving en inhoudelijk aangescherpt.
Goed bewaren!
Objecten en structuren in (voormalige) waterbodems zijn vaak goed bewaard. Door een gebrek aan zuurstof blijven niet alleen voorwerpen gemaakt van robuust vuursteen en glas bewaard, maar zelfs die van kwetsbare materialen als hout, leer, textiel en ijzer. Als men op een archeologisch object stuit, moet deze gemeld worden aan de RCE of bij de gemeente waarin de vondst is aangetroffen. De archeologische vondst moet dan dusdanig bewaard worden dat het materiaal er niet (verder) op achteruitgaat. Zo kan de vondst daarna goed worden onderzocht door een deskundige.
Vind jij een archeologisch object?
Maak ‘m dan niet verder schoon, maar bewaar deze in een afgesloten bak of zak met water. Zo kan het voorwerp niet uitdrogen en worden blootgesteld aan zuurstof in de lucht. Belangrijk is dat een vondst uit zout water ook in zout water wordt bewaard, net zoals een vondst uit zoet water in zoet water moet worden bewaard. Gaat het om een structuur of is de vondst te groot? Probeer deze dan vochtig te houden. Bijvoorbeeld door af te dekken met plastic en het materiaal eronder regelmatig nat te sproeien. Houd de vondst uit de zon en wind om uitdrogen en schimmelgroei te voorkomen. Zijn er meerdere vondsten tegelijkertijd gedaan? Verpak de vondsten van verschillende materiaalsoorten dan apart.
Meer weten?
De brochure geeft per materiaaltype voorbeelden van archeologische objecten en structuren die je in (voormalige) waterbodems kan aantreffen. Ook wordt de functie van deze objecten beschreven en staan er in de brochure een aantal bijzondere archeologische vondsten zoals een Romeinse brug, klepduiker, boenstoep, kleding en scheepsbel. Bekijk de geactualiseerde versie van de brochure.
Bron: Rijkswaterstaat (RWS (Rijkswaterstaat)) en Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE).