EU voornemen voor een Bodemgezondheidswet wordt voorstel voor een Richtlijn voor Bodemmonitoring en veerkracht

Gepubliceerd 6 juli 2023

Op 5 juli 2023, publiceerde de EU een voorstel voor een Richtlijn voor bodemmonitoring en veerkracht. De richtlijn was aangekondigd in de EU Bodemstrategie. Met de richtlijn geeft de Commissie een kader om bodems in 2050 in een gezonde toestand te krijgen en te houden. Zo kunnen ze bijdragen aan milieu-, maatschappelijke en economische behoeften.

De Richtlijn Bodemmonitoring en Bodemvitaliteit

Het doel van het voorstel voor de EU-richtlijn is het bereiken en behouden van gezonde bodems in 2050. De EC komt met een kader voor bodemmonitoring dat inzicht moet geven in het effect van bodemverbeterende en -beheersmaatregelen wat moet leiden tot continue verbetering van de bodemgezondheid en vitaliteit. Te monitoren parameters zijn onder meer verzilting, erosie, koolstofverlies, verdichting, nutriënten, chemische verontreiniging en waterretentie, evenals de snelheid van bodemafdekking en ruimtebeslag. Per parameter kan het verschillen of de EC wel of niet een bandbreedte meegeeft of die overlaat aan de lidstaten om te definiëren. De rapportageplicht is zesjaarlijks. Voor bodemafdekking en ruimtebeslag geldt een tweejaarlijkse rapportageverplichting.

Bodemdistricten

De verplichte monitoring moet plaatsvinden in door de lidstaten aan te wijzen 'bodemdistricten'. Een administratieve eenheid met een zo groot mogelijke homogeniteit in onder andere grondsoort en landgebruik.

Maatregelen voor duurzaam beheer en aanpak bodemverontreiniging

De lidstaten zijn vrij in de keuze van te nemen bodembeschermende maatregelen en maatregelen om bodemverontreiniging aan te pakken. De richtlijn geeft slechts een indicatieve lijst. Voor de aanpak van bodemverontreiniging en de identificatie van potentiële bodemverontreinigingslocaties kiest de Commissie een risicobenadering. De rapportageplicht vraagt om een inspanning. De aanpak van diffuse verontreiniging kreeg in de richtlijn geen uitwerking. Dit geldt ook voor grondverzet, waarvoor in eerste instantie nog sprake was van het opzetten van een bodempaspoort. Wel moeten lidstaten een kader opstellen voor vrijwillige bodemcertificering voor landeigenaren en -beheerders.

En verder?

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stelt in overleg met andere ministeries, het IPO, de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) en de UvW en experts een fiche op voor de beoordeling van nieuwe beleidsvoorstellen vanuit de EU (BNC-Fiche). Dit fiche wordt toegezonden aan de Tweede Kamer en geeft een eerste aanzet voor de positiebepaling van Nederland over deze richtlijn.

Downloads

Op de website van de Europese Commissie kunt u het voorstel downloaden: