Platform Slappe Bodem

Om de financiën onder controle te krijgen, zijn veel gemeenten eind jaren 90 gaan samenwerken. Dit is het begin van het Platform Slappe Bodem, waaraan inmiddels ook gemeenten ver buiten Midden-Holland deelnemen. Overigens zijn niet alle gemeenten met een slappe bodem aangesloten bij het Platform Slappe Bodem (momenteel ongeveer 40 procent). Deelnemers concentreren zich in de meest gevoelige gebieden in Zuid- en Noord-Holland en Utrecht.

De eerste 15 jaar richtte de samenwerking zich op herijking van het Gemeentefonds voor compensatie voor de natuurlijke omstandigheid van een slappe bodem en op het delen van kennis, innovaties en ervaringen op het gebied van aanleg en beheer van openbare ruimte en infrastructuur op slappe bodem. Sinds ca. 2013 heeft het Platform Slappe Bodem de bakens verzet: samenwerking, kennis ontwikkelen, kennis delen, stimuleren van innovatie, bewustwording en streven naar een nationale strategie om bodemdaling in al zijn aspecten ‘onder controle’ te brengen zijn nu doelen die worden nagestreefd. Hierbij wordt samengewerkt met waterschappen, kennisinstellingen, bedrijven, provincies en diverse andere partijen.

Kennisagenda

In 2016 heeft het Platform Slappe Bodem kennisvragen geïnventariseerd bij de deelnemende gemeenten. Dit heeft geleid tot de Kennisagenda Platform Slappe Bodem. Uit de inventarisatie blijkt dat bij gemeenten veel vraag is naar adequate (basis)informatie over de bodem en het gedrag van de bodem, aan innovatieve oplossingen voor constructies, kostenbesparingen en proces- en governancevraagstukken.

Een van de manieren om antwoorden op deze vragen te vinden is het Kennisprogramma KWB, waarvan het Platform Slappe Bodem een van de initiatiefnemers is. Ook worden kennisbijeenkomsten georganiseerd (de CoP Platform Slappe Bodem) en congressen zoals Heel Holland Zakt in 2016. Deze inspanningen zijn nog niet voldoende om tot een (wetenschappelijk) gefundeerde aanpak te komen voor het Nederlandse veengebied. Naar opvatting van het Platform Slappe Bodem ligt hier een belangrijke rol voor het Rijk voor een nationaal onderzoeks- en kennisprogramma met als doel betrouwbare en voor iedereen beschikbare informatie over de bodem zodat daar beleid en investeringen op gebaseerd kunnen worden.

Om het Rijk (ministerie IenW) te bewegen om te investeren in kennis en onderzoek, heeft het Platform Slappe Bodem steun gezocht en gevonden in de Tweede Kamer. Daartoe is in 2016 een position paper opgesteld en een brochure. Dit heeft geleid tot diverse moties en Kamervragen en toezeggingen van de minister in november 2016 (zie rol Rijk).

Ook heeft het Platform Slappe Bodem actief bijgedragen aan het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie, Nationale Adaptatiestrategie en Nationale Omgevingsvisie.

Momenteel wordt door het Platform Slappe Bodem gewerkt aan het vervolg op het congres Heel Holland Zakt en aan een campagne die erop gericht is bodemdaling / slappe bodem tot onderwerp te maken tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en de daaropvolgende college- en programmavorming. Het project ‘Kosten in beeld’ richt zich op life cycle costing (LCC) en heeft als doel de vermijdbare kosten van aanleg, beheer en onderhoud van openbare ruimte en infrastructuur in beeld te brengen. Dit als aanvulling op het PBL-rapport ‘Dalende bodems, stijgende kosten’.