Duurzaam gebruik van de ondergrond

ondergrond Rotterdam 027

Door toenemende schaarste van de bovengrondse ruimte en de aandacht voor verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving, wordt het gebruiken van de ondergrond steeds aantrekkelijker. Ook kan de ondergrond bijdragen aan het realiseren van klimaatdoelstellingen en vermindering van de CO2-uitstoot. Met het toenemende gebruik ontstaat er behoefte om het gebruik van de ondergrond te ordenen en mogelijke conflicten over het gebruik van de ondergrond te vermijden. Bovendien kent de ondergrond een groot aantal functies die bescherming behoeven, zoals het leveren van schoon drinkwater. Het rijk streeft daarom naar een duurzaam gebruik van de ondergrond.

Op deze pagina vindt u informatie over de projecten Duurzaam gebruik van de ondergrond waarbij Bodem+ in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat betrokken is.

Structuurvisie Ondergrond (STRONG)

In de bodem ligt een enorm netwerk aan leidingen dat gas, (afval)water en stroom transporteert. Er liggen tunnels voor ons vervoer, ondergrondse parkeergarages en alle fundamenten van onze gebouwen. Daarom is een visie gemaakt op de ondergrond, om nieuwe ontwikkelingen zo veel mogelijk in goede banen te leiden en belangrijke functies te beschermen.

Het Rijk werkt aan een structuurvisie voor de ondergrond. De structuurvisie vormt een kader voor de ondergrondse ordening van activiteiten van rijksbelang. Lees meer over deze structuurvisie op Rijksoverheid: Structuurvisie ondergrond (STRONG) en in het Infoblad Structuurvisie Ondergrond dat gezamenlijk is uitgegeven door de ministeries van Infrastructuur en Milieu (nu: Infrastructuur en Waterstaat) en Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (nu: Economische Zaken en Klimaat).

De ministeries van Infrastructuur en Milieu (nu: Infrastructuur en Waterstaat) en van Economische Zaken hebben inmiddels de Ontwerp Structuurvisie Ondergrond opgesteld. Dit deden zij in samenwerking met bedrijven, burgers, provincies, gemeenten, waterschappen, kennisinstellingen en belangengroepen. De structuurvisie gaat over het beschermen van 2 belangrijke bronnen in de diepe bodem die voor ons hele land belangrijk zijn: voldoende goed drinkwater en (duurzame) energie.

Er staan afspraken in over nieuwe activiteiten in de diepe bodem. Dan gaat het om drinkwaterwinning uit grondwater en mijnbouw in de diepe ondergrond. Deze afspraken zijn van belang voor bijvoorbeeld drinkwaterbedrijven, energieleveranciers, overheden en bewoners. Met de structuurvisie kunnen zij bijvoorbeeld aardwarmtewinning en gasopslag afwegen tegen andere functies in een gebied.

Rijksvisie

Het Rijk heeft een beleidsvisie duurzaam gebruik op de ondergrond opgesteld (pdf, 5.1 MB). Op 9 april 2010 heeft de Ministerraad ingestemd met de beleidsvisie en op 16 april 2010 is de beleidsvisie aan de Tweede Kamer aangeboden. De beleidsvisie is enerzijds bedoeld voor het maken van keuzes over beleid voor de ondergrond op landelijk niveau. Anderzijds wordt aangegeven welke rol het Rijk ziet weggelegd voor de andere overheden. De beleidsvisie gaat in op: de maatschappelijke opgaven, duurzaam gebruik van de ondergrond, de sturingsfilosofie voor de ondergrond en kennis en informatie over de ondergrond.

Handreiking

KWR Watercycle Research Institute heeft in samenwerking met de Universiteit Utrecht destijds in opdracht van het Ministerie van VROM een handreiking beleid ondergrond opgesteld. De handreiking geeft handvatten voor een duurzame benutting en bescherming van de ondergrond.

Redeneerlijn

In 2008 is in opdracht van het Ministerie van VROM 'De Redeneerlijn voor de ondergrond (pdf, 310 kB)' opgesteld. De Redeneerlijn is ontwikkeld als hulpmiddel voor decentrale overheden bij het maken van afwegingen over het gebruik van de ondergrond. In de Redeneerlijn is kennis verzameld over de consequenties van ondergrondse activiteiten voor de functies van de bodem. Op basis van deze kennis kan een overheid een eerste inschatting maken over de effecten van ondergrondse activiteiten. De kennis kan ook worden gebruikt om ambities te formuleren of een visie op te stellen voor de inrichting van een bepaald gebied. In 2009 wordt de Redeneerlijn in de praktijk getoetst aan de hand van een aantal pilot-projecten bij verschillende gemeenten.

Aanvulling Redeneerlijn met locatiespecifieke voorbeelden

Uit verschillende regionale bijeenkomsten is gebleken dat er een wens is om de redeneerlijn aan te vullen met lokale situaties en voorbeelden. Daarom is een uitvraag gedaan voor het aandragen van locatiespecifieke voorbeelden.Aan deze uitvraag is gehoor gegeven door de gemeenten Utrecht (financiële effecten van grondwaterverontreinigingen op projecten) en Rotterdam (informatievoorziening over de ondergrond).Deze locatiespecifieke voorbeelden geven meer inzicht in wat er komt kijken bij projecten in of met de ondergrond, bijvoorbeeld de financiële consequenties of het voorzien van verschillende gemeentelijke afdelingen van bruikbare informatie over de ondergrond. Bij de voorbeelden vindt u bovendien tips van betrokkenen bij de voorbeeldprojecten voor verbetering van toekomstige projecten in de ondergrond.

Meer informatie

Downloads

Externe links